Προλογικά

Το Αδίδακτο κείμενο στα Αρχαία Ελληνικά είναι ένα safari. Αν θέλετε, ένα ταξίδι στο…άγνωστο με βάρκα την ελπίδα. Κι αυτή η ελπίδα έχει όνομα: Συντακτικό. Η βαθιά γνώση του Συντακτικού των Αρχαίων Ελληνικών αποτελεί το βασικό εχέγγυο της επιτυχίας. Μαζί φυσικά με την καλή επάφη με τη γραμματική και το λεξιλόγιο της αττικής πεζογραφίας του 5ου και 4ου αιώνα π.Χ.

Προβλήματα

Το άγνωστο κείμενο ο μαθήτης και η μαθήτρια το συναντούν για πρώτη φορά στη Β’ Λυκείου στο πλαίσιο του τρίωρου μαθήματος των Αρχαίων Ελληνικών του Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών. Στη Γ’ Λυκείου το διδάσκονται πάλι στο πλαίσιο του εξάωρου μαθήματος των Αρχαίων Ελληνικών του Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών. Ωστόσο, όπως δείχνει η εμπειρία μας, μένει πάντα λίγος χρόνος για το αδίδακτο κείμενο και το συντακτικό. Στη μεν Β’ Λυκείου τα παιδιά πρέπει ταυτόχρονα να διδαχθούν το ρητορικό λόγο του Λυσία “Υπέρ Μαντιθέου”, στη δε Γ’ Λυκείου φιλοσοφικά κείμενα του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη και άλλων. Αν σε αυτά συνυπολογίσουμε τη σχεδόν ανύπαρκτη σχέση των μαθητών με γραμματική/συντακτικό/λεξιλόγιο και το άγχος των Πανελληνίων καταλαβαίνουμε ότι το έργο του/της φιλολόγου είναι δύσκολο. Για να μην αναφέρω και την γενικότερη υποτίμηση που διέρχονται τα κλασσικά γράμματα τα τελευταία χρόνια…

Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας, οφείλουμε να πούμε ότι όλα τα προβλήματα προέρχονται από το Γυμνάσιο. Περνούν τρία ολόκληρα χρόνια και τα παιδιά φτάνουν στο Λύκειο με μεγάλα κενά. Οι περισσότεροι συνάδελφοι στα Γυμνάσια δεν δείχνουν να ευχαριστιούνται τα Αρχαια Ελληνικά και το Συντακτικό. Κι ενώ οι ίδιες οι οδηγίες διδασκαλίας των Φιλολογκών μαθημάτων είναι σαφείς, κάτι δεν γίνεται καλά. Και να σκεφτεί κανείς ότι με τη λήξη της υποχρεωτικής εκπαίδευσης στη Γ’ Γυμνασίου, ένας μαθητής πρέπει να είναι σε θέση να γνωρίζει καλό συντακτικό και σίγουρα γραμματική. Το Λύκειο είναι για την εξειδίκευση και όχι για την εκμάθσηση αυτών. Δυστυχώς όμως, γίνεται το τελευταίο.

Τα κλασσικά γράμματα είναι σαν το προζύμι, που κάθε φορά που η κοινωνία το χρειάζεται, χρησιμοποιείται για να ζυμώσει ξανά τις κοινωνίες και να τις αναγεννήσει από τον πνευματικό μεσαίωνα στον οποίον περιπίπτουν.

Πόσο Συντακτικό πρέπει να ξέρω

Ένας/μία φιλόλογος που σέβεται τον ευατό του/της και τους μαθητές του οφείλει να γνωρίζει το Συντακτικό των Αρχαίων Ελληνικών σε βάθος:

1. ποια είναι τα Είδη των Προτάσεων
2. ποια η σύνταξη του Υποκειμένου και του Κατηγορουμένου
3. ποιοι είναι ο ομοιόπτωτοι, ποιοι οι ετερόπτωτοι ονοματικοί προσδιορισμοί και πώς τους αναγνωρίζω
4. ποια είναι η σύνταξη του Αντικειμένου
5. πώς δουλεύω με την Απρόσωπη Σύνταξη
6. τι είναι η Σύγκριση
7. τι είναι η Παθητική Σύνταξη
8. ποια η σύνταξη της Μετοχής και πώς αυτή αναλύεται σε δευτερεύουσα πρόταση
9. πώς συνδέονται οι προτάσεις μεταξύ τους (Παρατακτική/Υποτακτική σύνδεση)
10. πώς μεταβαίνουμε από τον Ευθύ στον Πλάγιο λόγο και αντίστροφα

Μόνο με την κατάκτηση των παραπάνω κεφαλαίων, μπορεί ο διδάσκων να επιτύχει επαρκέστερη αποκωδικοποίηση του αδίδακτου κειμένου. Μη γελιόμαστε!

Σεμινάριο Συντακτικού Αρχαίων Ελληνικών

Η διδακτική των Αρχαίων Ελληνικών και μάλιστα του Αδίδακτου κειμένου δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Για να κατακτηθούν όλα τα παραπάνω χρειάζεται επιμόρφωση. Για το λόγο αυτό δημιουργήσαμε τρεις(3) κύκλους σεμινάριων τους οποίους μπορεί η/ο κάθε ενδιαφερόμενη/ος να τους παρακολουθήσει ασύγχρονα. Τα σεμινάρια είναι κατάλληλα για εν ενεργεία εκπαιδευτικούς-φιλολόγους, δημόσιας και ιδιωτικής εκπαίδευσης, οι οποίοι θέλουν να μάθουν για τις επιστημονικές εξελίξεις σε θέματα μεθοδολογίας της διδασκαλίας της αρχαίας ελληνικής γλώσσας και να εφαρμόσουν νέες, σύγχρονες τεχνικές μάθησης και διδασκαλίας. Αφορά, επίσης, σε πτυχιούχους τμημάτων φιλολογικής κατάρτισης, οι οποίοι επιθυμούν να επικαιροποιήσουν και να συμπληρώσουν τη γνώση τους σε θέματα μεθοδολογίας της διδασκαλίας της αρχαίας ελληνικής γλώσσας και συγκεκριμένα του αδίδακτου κειμένου.

Για να τα αποκτήσεις πάτα εδώ